De eenheid “Watt” is misschien wel één van de meest onjuist gebruikte term in de audiowereld.
Misschien herken je het wel? Je buurjongen heeft al zijn vakantiegeld gestopt in het tunen van zijn geluidssysteem in zijn sportauto. Trots laat hij jou de nieuwe installatie zien en zegt : “Dat ding gaat kneiterhard man!! Er zitten 2x 1000 Watt speakers in!”. Je knikt bevestigend naar je buurjongen, maar denkt : “Watt? Wat moet ik daar nou mee?”.
Inderdaad. Wat moet je daar nou mee?
Even de feiten op een rijtje:
– Watt is een eenheid die “vermogen” aangeeft, vernoemd naar de schotse ingenieur James Watt.
– Als Watt het “vermogen” aangeeft, wat geeft dan “volume” aan? Volume van geluid wordt aangegeven in de eenheid Decibel. (dB)
– Een speaker produceert zelf geen geluidsvermogen, dat doet een versterker (amplifier / amp). De Watt van een speaker geeft alleen de belastbaarheid aan. Oftewel, wat de speaker van de versteker aan kan qua vermogen, zonder door te branden. (Fire in the hall!!!!!) Let er dus op dat je je speaker met minder Watt niet beschadigd, wanneer je deze aansluit op een versterker met meer Watts.
– Belangrijke Watt-eenheden voor een versterker zijn: RMS (het vermogen dat een versterker kan leveren over een lange periode) en Peak (het vermogen dat een versterker kan leveren in een kort tijdsfragment)
– Belangrijke Watt-eenheden voor een speakers zijn: Nominal Power (het vermogen dat een speaker aankan over een lange periode) en Peak Power (het vermogen dat een speaker aankan in een kort tijdsfragment)
– Vraag: Klinken een versterker en speaker die ieder 100 Watt aankunnen, ook 10 keer harder dan een versterker en speaker van 10 Watt? Antwoord: Nee. Zo simpel is het niet. 100 Watt kan 2x harder klinken dan 10 Watt. En 1000 Watt is weer 2x harder dan 100 Watt. Maar let op: het gaat dus uiteindelijk om dB’s!
– Je kunt het volume (dB) dat een versterker en speaker kan produceren ook zelf berekenen met de volgende formule : dB SPL = 10*log(Amp Watts) + Speaker dB
Rekenvoorbeeld 1 : Een combinatie van een versterker van 100 Watt + Speaker die 100 dB kan produceren = 10*log(100) + 100 = 120 dB
Rekenvoorbeeld 2 : Een combinatie van een versterker van 10 Watt + Speaker die 100 dB kan produceren = 10*log(10) + 100 = 110 dB
– Als je een indicatie wilt van hoe hard nou eigenlijk HARD is, check dit:
Een stille kamer = +/- 20 / 30 dB
Gesprek = +/- 40 / 60 dB
Auto = +/- 60 / 80 dB
Snelweg = +/- 80 / 90 dB
Drilboor = +/- 100 dB
Discotheek = +/- 100 dB
Rockconcert = +/- 105 dB
iPod op zijn max volume = +/- 115 dB
Geweerschot = +/- 140 dB (vandaar die koptelefoons met demping!)
– Als je wilt weten wat ongeveer aanvoelt als 2x zo hard, dan kun je aanhouden : +10 dB voelt aan als 2x zo hard.
– 0 dB is complete stilte (komt haast niet voor!) en +/- 120 dB is de pijngrens.
– Volgens de Arbowet mag je, zonder gehoorbescherming, (max) 8 uur werken in een omgeving waar geluid op een volume van 80 dB klinkt. Met 83 dB is dat nog maar 4 uur. En bij 86 dB nog maar 2 uur etc etc. Plus 3 dB is dus de helft van de tijd. In een discotheek mag je volgens de Arbowet maar 5 minuten staan. 😉
– Vraag: “Ik kan op de website van Bax Shop niet vinden hoeveel dB bijvoorbeeld de KRK Rokit 6 aankan. Klopt jullie theorie wel?” Antwoord: Jazeker. Op de website van KRK zelf staat namelijk wel gewoon het Maximum dB, namelijk 107 dB. Even zoeken en je vindt het wel. Het is sowieso slim om altijd de exacte gegevens op te zoeken op de website van de fabrikant.
Zo, we hopen dat mede door dit artikel, de term WATT iets minder vaak onjuist wordt gebruikt. Wat had de buurjongen met zijn sportauto dan beter kunnen zeggen? Misschien dit: “Dat ding gaat kneiterhard man!! Hij produceert maar liefst 140 dB!” Als dat ECHT zo is, zorg dan dat je niet in de buurt bent zodra hij een CDtje opzet. 140 dB is ongeveer net zo hard als een opstijgend vliegtuig en ligt ver boven de pijngrens van ongeveer 120 dB. Niet heel lekker voor je oren dus 😉
Wil je zeker weten dat jij alle audiotermen wel goed gebruikt? Dat kan! Tijdens de cursus “Digital Music Producer” leer je de juiste termen met de juiste uitleg.
Meer info over de cursus “Digital Music Producer”
